YÖK, Kalite Kuruluna ESG Kapsamında Sınır Ötesi Akreditasyon Yetkisi Verildi
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Erol Özvar, Yükseköğretim Kalite Kurulunun Avrupa Yükseköğretim Alanında Kalite Güvencesi (ESG) çerçevesinde sınır ötesi akreditasyon yapma yetkisine kavuştuğunu açıkladı. Özvar, bu yetkinin Türk yükseköğretimini "sadece kendi içinde değil, bölgesinde de kalite güvencesi üreten ve ihraç eden bir merkez haline getireceğini" belirtti.
Açılış konuşması ve insanlık dramına vurgu
Özvar, bu açıklamayı Bursa Uludağ Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen 9. Uluslararası Öğrenci Bilimler Kongresinin açılışında yaptı. Konuşmasında Filistin'deki insani krize dikkat çeken Özvar, İsrail saldırıları sonucu 70 bin masum insanın hayatını kaybettiğini ve Gazze'de varılan ateşkesin kalıcı olmasını dilediğini ifade etti. Ayrıca üniversitelerde Gazze meselesinin ele alındığını ve Türk üniversitelerinin Filistinli öğrenci ve akademisyenlere kapısının açık kalacağını vurguladı.
Türk yükseköğretiminin kapasitesi ve hedefleri
Özvar, Türkiye'nin yükseköğretim sisteminin kapasitesine ilişkin şu verileri paylaştı: 208 üniversite, 7 milyona yakın öğrenci ve 185 binin üzerinde akademik personel. Bu büyüklüğün, Avrupa Yükseköğretim Alanı içinde önemli bir kapasite oluşturduğunu ve kalite güvencesi ile akreditasyon standartlarında güçlü konum sağladığını belirtti.
Özvar, 2027 yılına kadar tüm üniversitelerin akreditasyon süreçlerini tamamlamayı ve akreditasyon raporlarının EQAR (Avrupa Yükseköğretim Kalite Güvencesi Tescil Kuruluşu) veri tabanında yayınlanmasını hedeflediklerini açıkladı. Bu adımın, yükseköğretim sisteminin uluslararası standartlarla uyumunu görünür kılacağı ve üniversitelerin küresel bilim ağına entegrasyonunu güçlendireceği ifade edildi.
Bologna Süreci, tanınma ve uluslararası kalite algısı
Özvar, Türkiye'nin Bologna Süreci uygulamalarında, özellikle AKTS başta olmak üzere ciddi bir ilerleme kaydettiğini ve 2024 Bologna Değerlendirme Raporunda birçok değerlendirme kriterinde tam puan aldıklarını söyledi. Türkiye'nin bu sonuçlarla Avrupa'nın başarılı ülkeleri arasında yer aldığı ve kalite standartlarının uluslararası öğrenci ile öğretim elemanı hareketliliğindeki ivmeyi desteklediği vurgulandı.
Yurt dışı faaliyetler ve uluslararasılaşma
Özvar, Türkiye'nin uluslararası stratejisinin yalnızca Avrupa ile sınırlı olmadığını belirterek kurulan ve faaliyette olan yurt dışı eğitim girişimlerini sıraladı. Buna göre Bakü'de 2024'te kurulan Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi ve bu vizyonla Taşkent'te kurulan Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesi örnekleri öne çıkıyor. Ayrıca Somali, Filipinler, Özbekistan, Kazakistan ve Bosna Hersek gibi ülkelerde Türk üniversitelerinin fakülteleri faaliyet gösteriyor, Şam’da Türkiye-Suriye Dostluk Üniversitesi kurulmasına yönelik çalışmaların tamamlanmak üzere olduğu belirtildi.
Uluslararasılaşma hedeflerinin merkezinde uluslararası öğrenci sayısını artırmak olduğunu kaydeden Özvar, Türkiye'nin 198 ülkeden yaklaşık 360 bin uluslararası öğrenciye ev sahipliği yaptığını ve bu sayıyla dünyada 6'ncı sırada bulunduğunu hatırlattı. Özvar, uluslararası öğrenciliğin niceliksel artışın ötesinde kampüs kültürüne sağladığı niteliksel katkıyı da önemsediğini ifade etti.
Yapay zekâ düzenlemeleri ve etik çerçeve
Özvar, yapay zekânın akademide kullanımını etik ve hukuki boyutlarıyla ele aldıklarını belirtti. Geçen yıl yayımlanan Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehber ile başlayan sürecin, akademik çalışmalar için daha belirgin kurallar içeren bir mevzuata dönüştürüleceğini açıkladı. Özvar, tez, makale ve diğer akademik çalışmalarda yapay zekânın hangi ölçülerde ve hangi kurallar çerçevesinde kullanılacağını belirleyen yönetmelik ve yasal düzenlemelerin kısa süre içinde yürürlüğe gireceğini; böylece yükseköğretimde yapay zekâ kullanımına ilişkin etik, denetlenebilir ve şeffaf bir yönetişim yapısı oluşturulacağını söyledi.
Genel olarak Özvar'ın mesajı, Türkiye'nin kalite güvencesi kapasitesini uluslararası alana taşıma yönündeki adımların hızlandığı; akreditasyon süreçlerinin görünürlük kazanması ve yapay zekâ düzenlemeleri gibi yapısal reformlarla yükseköğretim sisteminin uluslararası standartlara uyumunun pekişeceği yönünde oldu.
YÜKSEKÖĞRETİM KURULU BAŞKANI EROL ÖZVAR, YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULUNUN AVRUPA YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDA KALİTE GÜVENCESİ (ESG) BAĞLAMINDA SINIR ÖTESİ AKREDİTASYON YAPMA YETKİSİNE KAVUŞTUĞUNU BELİRTEREK, "BU KAPASİTEYE ULAŞMAMIZ, TÜRK YÜKSEKÖĞRETİMİNİ SADECE KENDİ İÇİNDE DEĞİL BÖLGESİNDE DE KALİTE GÜVENCESİ ÜRETEN VE İHRAÇ EDEN BİR MERKEZ HALİNE GETİRECEKTİR" DEDİ.
