TESAB, Sarıyar HES'te yürütülen rehabilitasyon çalışmalarını yerinde inceledi
Türkiye Elektrik Sanayi Birliği (TESAB), Küresel Hidroelektrik Günü kapsamında, Türkiye'nin ilk büyük ölçekli hidroelektrik tesislerinden olan Sarıyar Hidroelektrik Santrali (HES)'ne teknik ziyaret gerçekleştirdi. Ziyarette, santrali işleten Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) tarafından yürütülen kapsamlı rehabilitasyon ve modernizasyon çalışmaları yerinde incelendi.
Sarıyar HES'in kapasitesi ve tarihi
Sakarya Nehri üzerinde yer alan ve inşasına 1950'de başlanan, 1956'da işletmeye alınan Sarıyar Barajı ve HES, Cumhuriyet döneminin planlı kalkınma vizyonunun erken örneklerinden biridir. Santral, 4 adet 40 megavat kapasiteli Francis türbin ünitesi ile toplam 160 megavat kurulu güce sahiptir. Tam kapasiteyle işletildiğinde aylık yaklaşık 250 bin hanenin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek üretim gerçekleştirebiliyor.
Rehabilitasyonun kapsamı ve yerli mühendislik katkısı
Yürütülen rehabilitasyon çalışmalarıyla, gömülü olmayan tüm hidromekanik ekipmanlar yenilenmiş, ekonomik ömrünü tamamlayan üniteler modernize edilmiştir. Projenin amacı, tesisin 80 yıl daha hizmet verecek şekilde hazırlanmasıdır. Proje tasarımını TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB ETÜ) gerçekleştirmiş, yürütücülüğünü TÜBİTAK MAM üstlenmiş ve imalatı GİMAS tarafından yapılmıştır.
Projede kullanılan Francis tipi türbin çarkı, Türkiye'de tamamen yerli tasarım ve üretimle geliştirilen en yüksek kapasiteli su türbin çarkı olma özelliğine sahiptir. Türbin çarkının çapı 3,2 metre, ağırlığı 20 ton olup, 40 megavat gücündeki ünitenin dövme çelikten üretilen taç, bilezik ve kanat bölümlerinden oluşmaktadır.
Ayrıca santralde; türbin hız regülatörü, vana kontrol sistemi, türbin kılavuz yatağı, debi ölçüm, soğutma suyu ve basınçlı hava sistemleri tamamen yenilenmiştir. Elektriksel altyapıda ise senkronizasyon ve koruma sistemleri, ana güç trafoları, jeneratör yangın söndürme sistemleri ile online vibrasyon izleme sistemi modernize edilmiştir.
Rehabilitasyon kapsamında tesisin uzaktan kontrolünü sağlayan yerli üretim EOS SCADA sistemi devreye alınmış; 60 yılı aşkın ekipmanlarda görülen paslanma ve korozyon hasarları kumlama ve boya işlemleriyle giderilmiştir.
Sonuç: Tarihi tesis yerli mühendislikle ekonomiye kazandırılıyor
1956'dan bu yana ülke enerji altyapısında önemli bir yere sahip olan Sarıyar HES, yürütülen modernizasyon çalışmalarıyla günün teknolojisine uyarlanıyor. Proje, hem tesisin ömrünü uzatmayı hem de yerli mühendislik ve üretim kapasitesini öne çıkararak santrali yeniden ülke ekonomisine kazandırmayı hedefliyor.
Türkiye Elektrik Sanayi Birliği (TESAB), Küresel Hidroelektrik Günü kapsamında Türkiye'nin ilk büyük ölçekli hidroelektrik tesislerinden Sarıyar Hidroelektrik Santrali'ne (HES) teknik ziyaret gerçekleştirdi. Sakarya Nehri üzerine kurulu olan ve 1956'da tamamlanan Sarıyar HES, 40 megavat kapasiteli 4 Francis türbin ünitesiyle toplam 160 megavat kurulu güce sahip bulunuyor.
