MHP, ortak Türk alfabesiyle hazırlanan Cengiz Aytmatov'un "Cemile" özel basımını tanıttı
Tanıtım ve Topsakal'ın konuşması
MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Cengiz Aytmatov Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. İlyas Topsakal, MHP Genel Merkezi'nde düzenlenen tanıtım toplantısında ortak Türk alfabesiyle hazırlanan Cengiz Aytmatov'un "Cemile" adlı eserinin özel basımını kamuoyuna sundu.
"Bugün Cemile'nin ortak Türk alfabesiyle yayımlanması, yalnızca kültürel bir yayın değil, Türk halklarının birlikte okuduğu, birlikte hissettiği ve aynı geleceğe omuz omuza yürüdüğü bir dönüm noktasıdır."
Topsakal, milletleri ayakta tutan en büyük gücün kültür olduğunu belirterek, Türk milletinin binlerce yıllık tarih boyunca kültürel değerlerine sarılarak varlığını koruduğunu ve bu mirasın Türk Devletleri Teşkilatı ile daha kurumsal hâle geldiğini ifade etti.
Ortak alfabe süreci ve tarihsel bağlam
Topsakal, ortak alfabe çalışmalarının Türk toplulukları arasındaki gönül bağlarını pekiştirme amacıyla başlatıldığını hatırlattı. "Kısa süre içerisinde 34 harften oluşan Latin esaslı Türk alfabesi üzerinde mutabakata varılmıştır." ifadesiyle sürecin gelişimini özetledi ve Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'ın alfabelerini kendi ses karşılıklarına göre şekillendirdiklerini, Kırgızistan'ın 29 harfi kabul ettiğini belirtti.
Tarihsel arka plana değinerek, 1920'li yıllarda Sovyetler Birliği sınırları içinde Latin esaslı "Yanalif" çalışmasının ortak bir yazı sistemi arayışındaki önemine atıf yaptı. Türkiye'nin 1 Kasım 1928'de Latin harflerine geçişinin bu sürece güçlü bir örnek oluşturduğunu, ancak 1930'ların sonlarında uygulanan baskılarla farklı Kiril alfabelerinin dayatıldığını ve bunun ortak alfabe girişimlerini sekteye uğrattığını kaydetti.
Topsakal, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla ortak alfabe idealinin yeniden gündeme geldiğini, Azerbaycan'ın 1991'de, Türkmenistan ve Özbekistan'ın 1993'te Latin alfabesine geçtiğini ve Kazakistan'ın 2017 kararına göre 2030'a kadar süreci tamamlamayı taahhüt ettiğini ifade etti. Ayrıca Kırgızistan ve bazı diğer topluluklarda Kiril kullanımı halen sınırlı olsa da ortak alfabe fikrine ilgi ve desteğin arttığını belirtti.
Cemile'nin önemi ve Bahçeli'nin sunuşu
Topsakal, ortak alfabenin sadece bir yazı sistemi olmadığını, yüzyılı aşan bir kültürel idealin somutlanmış hâli olduğunu vurguladı ve ortak alfabenin "geçmişin mirasını, bugünün birliğini ve yarının ortak geleceğini birleştiren kültürel köprü" olduğunu söyledi.
"Cemile, yalnızca Kırgız edebiyatının değil, bütün Türk dünyasının ortak ruhunu yansıtan bir başyapıttır."
Topsakal, Cemile'nin hem Türkiye Türkçesi hem de Kırgız Türkçesinde ortak alfabe ile yayımlanmasının genç nesillerin birbirini anlamasına, ortak kimlik bilincinin güçlenmesine, eğitim ve bilim alanında işbirliklerinin artmasına hizmet edeceğini belirtti.
Kitabın sunuş bölümünü MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin kaleme aldığı bildirildi. Bahçeli yazısında, tarih boyunca alfabenin Türk devletleri için önemli bir mesele olduğunu, geçmişte uygulanan farklılaştırıcı politikaların dilleri ve kültürel bağları zayıflatma amacı taşıdığını ve bugün ayrılığın tamirinin Türk dünyasının ortak geleceği için zaruri olduğunu ifade etti.
Bahçeli ayrıca MHP bünyesinde kurulan Cengiz Aytmatov Enstitüsü'nü tebrik ederek, eserin Türk dünyasının ortak alfabe, dil, kültür ve gelecek ideali doğrultusunda atılacak adımların habercisi olduğunu belirtti.
Uluslararası resim sergisi ve etkinlik bilgileri
Topsakal, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli himayelerinde düzenlenecek uluslararası resim sergisinde yaklaşık 10 sanatçıdan toplam 100 eserin yer alacağını açıkladı. "Ulu Bozkırın Ruhu-Türk Dünyası Ressamları Cengiz Aytmatov'u Anıyor" adlı serginin açılışının 3 Kasım saat 19.00'da İstanbul Zorlu Performans Sanatları Merkezi'nde gerçekleştirileceği duyuruldu.
Enstitünün amaçlarından birinin edebiyatın yanı sıra sanat aracılığıyla da Türk dünyasının birliğini güçlendirmek olduğu, ressamların Aytmatov'un felsefesini ve eserlerini tuvale taşıyarak Ulu Bozkırın ruhunu yansıtacağı ifade edildi.
Toplantıda vurgulanan ana tema: Ortak Türk alfabesi ve Cengiz Aytmatov'un "Cemile" eseri, kültürel bağları pekiştiren, ortak hafıza ve gelecek bilincini güçlendiren somut bir adım olarak sunuldu.
Cengiz Aytmatov'un eseri "Cemile'nin, ortak Türk Alfabesi ile hazırlanan özel basımı" ile "Ulu Bozkırın Ruhu-Türk Dünyası Ressamları Cengiz Aytmatov'u Anıyor" temalı uluslararası resim sergisinin tanıtımı MHP Genel Merkezi'nde yapıldı. MHP Genel Başkan Yardımcısı, Cengiz Aytmatov Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. İlyas Topsakal, programda konuşma yaptı.
