İstanbul'da Uluslararası Sıfır Atık Forumu'nda Sıfır Atık Kavramı Tartışıldı
Forumun düzenlenişi ve panel başlığı
İstanbul'da düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu kapsamında, dünya genelinde hükümetler, şirketler ve topluluklar arasında giderek artan ilgi gören 'sıfır atık' teriminin tanımı ve anlamı ele alındı. Etkinlik, Sıfır Atık Vakfınca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı (UNEP) ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) işbirliğiyle gerçekleştirildi.
Panel: Sıfır Atığın Tanımlanması: Sıfır Atık Gerçekte Ne Anlama Geliyor?
Panelin moderatörlüğünü Delaware Üniversitesi Coğrafya ve Mekansal Bilimler Bölüm Başkanı Saleem Ali üstlendi. Konuşmacılar arasında Columbia Üniversitesi Profesörü Jeffrey Sachs, GAIA'nın Asya Pasifik ofisinde Sıfır Atık Kentleri Program Sorumlusu Ambily Adithyan ve yeniden kullanılabilir ambalaj çözümleri sunan Vytal firmasının Üst Düzey Yöneticisi Tim Breker yer aldı.
Jeffrey Sachs'ın değerlendirmesi
Prof. Sachs, panelde küresel enerji sisteminin uzun süre fosil yakıtlara dayandığını, 19. yüzyılın sonlarından itibaren bu yakıtların karbondioksit salınımıyla küresel ısınmayı tetiklediğinin anlaşıldığını hatırlattı. Sachs, şu aşamada gezegendeki düzeni tehdit edecek düzeyde bir ısınmayla karşı karşıya olduğumuzu ve bu nedenle rüzgar, güneş, hidroelektrik ve jeotermal gibi daha temiz enerji türlerine geçiş gerektiğini vurguladı.
Sachs, mikroplastiklerin insan vücudu da dahil olmak üzere dünya ekosistemine tamamen entegre olduğuna dikkat çekerek, sıfır atık kavramının iklim değişikliği, ekosistem tahribatı ve mikroplastik kirliliği gibi sorunlardan ayrı düşünülemeyeceğini belirtti. Atıkların çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyecek biçimde dönüştürülmesi, metan ve diğer toksik maddelerin toprağa ve suya karışmasının önlenmesinin de sıfır atık tanımının bir parçası olduğunu ifade etti.
Sachs panelde ayrıca şu noktayı öne çıkardı: 'Eğer sıfır atıktan bahsedeceksek, o zaman geri dönüşüm, yeniden kullanım gibi terimlerin hepsine önem vermemiz gerekiyor. Bu şekilde hayat standartlarımızı korumaya devam edebiliriz, çevreden taviz vermeden bir hayat sürebiliriz.'
Ambily Adithyan: Politikaların sosyal ve ekonomik boyutları
GAIA temsilcisi Ambily Adithyan kuruluşun 25 yıldır sıfır atık ve atık azaltma alanında faaliyet gösterdiğini belirtti. Adithyan, sıfır atık politikalarını uygulayan şehirlerin somut kazanımlar elde ettiğini vurguladı ve Brezilya'daki bir şehirde bu politikalar sayesinde karbon salımında 80 katlık iyileşme sağlandığı bilgisini paylaştı.
Adithyan, sıfır atık yaklaşımının yalnızca atık azaltımı veya geri dönüşümün ötesinde olduğunu; istihdam yaratma, gelir sağlama ve toplumsal dönüşümü de kapsaması gerektiğini söyledi. Sıfır atığı tanımlarken bu vizyonun sistemik doğasının kabul edilmesi ve tekil bireysel süreçlerle sınırlı görülmemesi gerektiğini vurguladı.
Tim Breker ve yeniden kullanılabilir ambalaj modelleri
Vytal Üst Düzey Yöneticisi Tim Breker, şirketin tek kullanımlık ambalajlara alternatif olarak yeniden kullanılabilir ambalaj sistemleri geliştirdiğini ve bu yaklaşımları küresel ölçekte yaygınlaştırmayı hedeflediklerini aktardı. Breker, şirketin 22'den fazla ülkede ambalajların yeniden kullanımını teşvik eden yerel döngüsel ekonomi modelleri kurduğunu belirtti.
Breker, yeniden kullanılabilir ambalaj sistemlerinin tek kullanımlık çözümlere kıyasla daha karmaşık yapıda olduğunu, her bir ambalajın özel teknolojilerle takip edildiğini ve toplanan veriler doğrultusunda sistemlerin sürekli olarak geliştirildiğini söyledi.
Panelin vurgusu
Forum ve panel katılımcıları, 'sıfır atık' tanımının yalnızca teknik bir sınırlama olmadığını; iklim, ekosistem sağlığı, insan sağlığı ve ekonomik dönüşüm boyutlarını içine alan çok katmanlı bir yaklaşım gerektirdiğini ortaya koydu. Panel, politika yapıcılar, özel sektör ve sivil toplum arasında bu tanım etrafında ortak anlayış geliştirilmesinin önemini vurgulayarak sona erdi.
Sıfır Atık Vakfınca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı (UNEP) ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) işbirliğiyle düzenlenen forumda, "Sıfır Atığın Tanımlanması: Sıfır Atık Gerçekte Ne Anlama Geliyor?" paneli düzenlendi.
