Diyarbakır Surları'nda 47 numaralı burç sanatsal bir atölyeye dönüştü
UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan Diyarbakır Surları'ndaki 47 numaralı burç, kentte geleneksel el sanatlarının görünürlüğünü artırmak amacıyla takı atölyesine dönüştürüldü. Atölye, Diyarbakır Hasır Evi ve El Sanatları Atölyesi adıyla açıldı ve hem üretime hem de ziyaretçiye açık bir mekan olarak tasarlandı.
Proje ortakları ve amaç
Atölyeyi açan takı tasarımcısı Fırat Ekinci, projenin gerçekleştirilmesinde İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Diyarbakır Kuyumcular ve Sarraflar Odası Başkanlığının destek verdiğini aktardı. Ekinci, tarihi surlarda kiraladıkları 47 numaralı burcun, geleneksel ustaların üretim yapabileceği ve ürünlerini sergileyip satabileceği bir alan olarak düzenlendiğini belirtti.
Üretim ve korunması hedeflenen miras
Atölyede, kentin geleneksel el sanatları arasında yer alan ve hâlâ el emeğiyle üretilen tescilli Diyarbakır hasır bileziği ile kişnişli kolye gibi takılar üretilecek ve satışa sunulacak. Proje, teknolojik gelişmelere rağmen sürdürülen el yapımı teknikleri görünür kılmayı amaçlıyor.
Ekinci, üretim sürecinin çoğunlukla kapalı ortamlarda gerçekleştiğini ve halkın bu süreci görme imkânının sınırlı olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: "Hatta bu tasarımlar herkesin birbirinden saklayarak yaptığı bir iş. Diyarbakır hasırı yaklaşık 400 yıldır aynı teknikle, el işiyle üretiliyor. Bu el emeğinin hak ettiği değeri görmediğini fark ettik. İnsanlar nasıl üretildiğini bilmiyor. 'Bunu nasıl gösterebiliriz, nasıl tanıtabiliriz?' diye düşünürken böyle bir proje aklımıza geldi."
Ziyaretçi deneyimi ve turizme katkı
Atölye, ziyaretçilere üretim aşamasını izleme ve beğendikleri ürünleri yerinde satın alma olanağı sağlıyor. Ekinci, projenin fikir ve hedefini özetlerken şunları dile getirdi: "Binlerce yıllık surlarımızı ve yaklaşık 400 yıldır aynı teknikle üretilen hasırı bir araya getirdik. Burası yaşayan bir atölye, üretim halka açık. İnsanlar burada hasırın nasıl üretildiğini görebiliyor. Üretilen ürünü satın da alabiliyor. Amacımız Diyarbakır'ın kültürünü yerli ve yabancı turistlere tanıtmak. Gayet güzel tepkiler de alıyoruz. Gelenler hem keyif aldıklarını belirtiyor hem de bu emeğin tanıtılması gerektiğini söylüyorlar. Bu da bizi mutlu ediyor."
Ekinci ayrıca, atölyede genelde altınla çalıştıklarını ancak ulaşılabilirliği artırmak için burada gümüş takı üretmeyi tercih ettiklerini, şu anda eğitim verilen 3 kişinin çalıştığını ve hedeflerinin 10 kişiyi istihdam etmek olduğunu belirtti: "Amaç turizme hizmet etmek. Gelen turistlerimiz Diyarbakır'a ilişkin kültürel bir değeri, yüzük, küpe, kolye alıp hatıra olarak ülkelerine veya yaşadıkları şehre dönebilsinler istedik. Atölyede şu an eğitim verdiğimiz 3 kişi çalışıyor. Hedefimiz 10 kişiyi istihdam etmek."
Ziyaretçilerin izlenimleri
Atölyeyi gezen ziyaretçilerden Figen Bayram, geleneksel hasır bileziğin tarihi bir mekânda üretilmesinin gurur verici olduğunu söyledi ve üretim sürecini izledikten sonra şu yorumu yaptı: "Burada görene kadar bu kadar emekle yapıldığını tahmin edememiştim. Burada üretim aşamasını gördükten sonra gerçekten çok değerli buldum. İşlenişi çok farklı. Çok hayran kaldım izlerken. Çok mutlu oldum."
Not: Atölye, kentin somut olmayan kültürel mirasını görünür kılma ve ziyaretçilere yerel el sanatlarını tanıtma amacıyla hizmet veriyor.
UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Diyarbakır Surları'ndaki bir burç, kentin geleneksel el sanatlarının yaşatılması için takı tasarım atölyesine dönüştürüldü. Atölyeyi ziyaret eden yerli ve yabancı turistler hasır bilezik ve kişnişli kolyenin yanı sıra diğer tasarım takıların hem üretim aşamasını izleme hem de beğendikleri ürünleri satın alma fırsatı bulacak.
