ÖMER FARUK MADANOĞLU - Contemporary İstanbul'da Gazze konusu gündemde yoktu; sokakta 'Contemporary Gaza'
Grafiti sanatının Türkiye'deki önde gelen isimlerinden Muhammed Emin Türkmen, Contemporary İstanbul'da Gazze'de yaşananların doğrudan işlenmemesine tepki olarak İstanbul'da bir sokak duvarında "Contemporary Gaza" adlı sergiyi açtı.
Fuara dair temel veriler ve eksiklik eleştirisi
Contemporary İstanbul'un 20. edisyonunda 579 sanatçının 931 eseri yer aldı. Fuar, 24 Eylül ön izleme gününün ardından 25-28 Eylül tarihlerinde Tersane İstanbul'da sanatseverlerle buluştu. Türkmen, bu geniş temsile rağmen Gazze konusunun doğrudan ele alınmamasına şaşırdığını ve bu durumu eleştirdiğini söyledi.
Türkmen, fuarda Gazze'ye dair doğrudan bir çalışmanın olmamasına dair tepkisini şu sözlerle dile getirdi: "Maalesef ama maalesef hiçbir sanatçının doğrudan Gazze'yi anlatan bir çalışması yoktu. Bu kadar dünyanın gündemindeyken bu olay, orada yer alan sanatçıların bu konuya değinmemesi açıkçası bana çok dokundu."
Sokak sergisi ve sanatın rolü
Türkmen, kendi eylemini ve sergisini şöyle açıkladı: "Ben de Contemporary İstanbul'u Contemporary Gaza yaptım. Onlar sanatını salonlarda sergilediler. Ben de bir sokak sanatçısıyım. Ben de sanatımı sokakta sergiledim. Benim galerim sokak çünkü." Bu yaklaşımıyla sanatın kamuoyunda farkındalık yaratma işlevine vurgu yaptı.
Sanat camiasındaki sessizliğin kendisini rahatsız ettiğini belirten Türkmen, sanatın haksızlığa uğrayanların hikâyelerini işlememesi durumunda anlamını yitireceğini savundu. Ayrıca Gazze için sanatını kullanmayan sanatçıların ileride ciddiye alınmama riskinden söz ederek, bu durumu "sahte ve ikiyüzlü" bulduğunu ifade etti.
Canlı yayınların etkisi ve tarihe tanıklık
Türkmen, 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'de yaşananları "tarihe tanıklık" olarak nitelendirdi ve katliamların artık geçmişteki örneklerden farklı olarak tüm dünyanın gözleri önünde, canlı yayınlarla izlendiğini belirtti. Bu durumun, sanatçılardaki sessizlikten kendisini en çok etkileyen nokta olduğunu söyledi.
Sergide Gazze konusunun işlenmemesi, daha önce de başka bir sanatçının Tersane İstanbul'un arka kapısından girerek fuar alanına kaçak eser sokması şeklinde tepki çekmişti; Türkmen'in sokak sergisi ise bu geleneğin devamı olarak okunabilecek bir duruş sergiliyor.
