Bist 100
9.079,97 3%
DOLAR
32,37 0,15%
EURO
34,98 -0,3%
ALTIN
2.313,73 0,21%

Cengiz Aytmatov

Cengiz Aytmatov'un biyografisi; Cengiz Aytmatov 12 aralık 1928 yılında Kırgızistan'ın Talas ilinde dünyaya gelmiştir. Kırgız Türkü edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçi.  Cengiz Aytmatov Türk dünyasının önemli yazarlarındır.

Yayın Tarihi: 16.11.2020 04:51
Güncelleme Tarihi: 16.11.2020 04:51

Cengiz Aytmatov

Cengiz Aytmatov (Kırgızca: Чыңгыз Төрөкулович Айтматов (Çıňğız Aytmatov) 12 aralık 1928 yılında Kırgızistan’ın Talas ilinde dünyaya gelmiştir. Kırgız Türkü edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçi.  Cengiz Aytmatov Türk dünyasının önemli yazarlarındır. Türk kültür zenginliğini bütün dünyaya tanıtmıştır. Kitapları dünya edebiyatında tartışılmaz bir yere sahiptir.

Cengiz Aytmatov‘un Sovyet Kırgızistan’ında seçkin devlet adamı olan babası, Torekul Aytmatov 1937 yılında tutuklanmış 1938 yılında kurşuna dizilerek öldürülmüştür. Annesi Nagima Hamziyevna Abdulvaliyeva Tatar asıllı tiyatro sanatçısı idi.

Yetişkinlerin savaşta olması, 2. dünya savaşının Sovyetler birliği gençleri üzerinde baskı oluşturmasından ötürü çok genç yaşta çalışmaya başladı.

Cengiz Aytmatov Kazakistan’a giderek Cambul Veterinerlik Teknik Okulu’nda okudu. Daha sonra şimdiki Kırgızistan’ın başkenti olan Bişkek’e giderek burada Frunze Tarım Enstitüsü’nde öğrenimine devam etti. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’ne geçti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskova’da okudu.

Cengiz Aytmatov Yazmaya da bu yıllarda Pravda isimli bir gazetede başladı. Yazdığı eserlerle üne kavuştu. 1957 yılında Sovyet yazarlar birliğine kabul edildi. 1963’te Lenin Ödülü’nü aldı. Eserleri yüz elliyi aşkın dile tercüme edildi. 1970 yılında kaleme aldığı “Selvi Boylum Al Yazmalım” adlı romanı, 1977’de Atıf Yılmaz’ın yönetmenliğinde sinemaya uyarlanmış ve Türk sinemasının başyapıtlarından biri olarak kabul edilmiştir.

Cengiz Aytmatov eserlerinde kurt ve at gibi hayvanlara da yer vermiş, hayvanların psikolojisine yer vermiş, onlara insani özellikler yöneltmiş,  ve bunu başarı ile gerçekleştirmiş dünyadaki sayılı yazarlardan biridir. Bu eserlerine örnek “Dişi Kurdun Rüyaları” ve “Elveda Gülsarı” romanlarıdır.

Cengiz Aytmatov; edebi çalışmalarının yanı sıra, Avrupa Birliği, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini yapmıştır.1990-1994 yıllarında Sovyetler Birliğini ve Rusya’yı, sonra ise 2008 yılına kadar Kırgızistan’ı büyükelçi olarak temsil etmiştir. Kırgızistan Dışişleri eski Bakanı Askar Aytmatov Cengiz Aytmatov’un oğludur.

Cengiz Aytmatov’un Eserleri

  • Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı(Son romanı – 2007)
  • Darağacı – Dişi kurdun Rüyaları (1988)
  • Gün Olur Asra Bedel ,(Kırgız Türkçesi ),(Rusça И дольше века длится день, 1980)
  • Fuji-Yama (Восхождение на Фудзияму, Fuji Dağının Tepesi 1973)
  • Beyaz Gemi (Kırgız Türkçesi, Ак кеме : Ak Keme) (Rusça Белый пароход, 1973)
  • Selvi Boylum Al Yazmalım (1963)
  • Elveda Gülsarı (Прощай, Гульсары ,(Kırgızca: Гулсарат) 1963)
  • Dağlar ve Steplerden Masallar  (Повести гор и степей, 1963)
  • İlk Öğretmenim  ( Первый учитель ,(Kırgızca: Биринчи Мугалим) 1962)
  • Cemile (Kırgız Türkçesi Жамийла, Rusça  Джамиля , 1958)
  • Yüzyüze  ( Лицом к лицу , 1957 , Kırgızca: Бетмебет)
  • Zorlu Geçit  (1956)
  • Toprak Ana  (1963)
  • Cengiz Han’a Küsen Bulut  (1990)
  • Çocukluğum
  • Kızıl Elma  (1964) (Hikâye)
  • İlk Turnalar (Kırgızca: Эрте Келген Турналар)
  • Elveda Gülsarı (1963)
  • Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek  (Rusça: Пегий Пес Бегущий По Краям Моря)
  • Sultan Murat
  • Dişi Kurdun Rüyaları  (1986)
  • Kassandra Damgası  (1995)

Cengiz Aytmatov’un Ödülleri

  • Altın Yürek Edebiyat Ödülü (2007)
  • 1963 Lenin Ödülü (Toprak Ana adlı romanı ile)